Ξεφυλλίστε τον Πολυοδηγό π.ε. Πρέβεζας στην οθόνη σας!


Πρέβεζα | Τουριστικός Οδηγός Πρέβεζας | Ιστορικά στοιχεία – Αρχαιολογικοί χώροι - Μνημεία

Nikopolis Vasiliki B Alkisonos

Νεκρομαντείο του Αχέροντα

Το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα βρίσκεται στο χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου έσμιγε ο ποταμός Αχέρων με τον Κωκυτό και τον Πυριφλεγέθοντα, στις βορειοδυτικές όχθες της Αχερουσίας Λίμνης, η οποία αποτελούσε την είσοδο του κόσμου των ψυχών. Είναι χτισμένο στην κορυφή ενός λόφου, στον οποίο κατέληγαν οι επισκέπτες από το Ακρωτήρι Χειμέριο του χωριού Αμμουδιά, για να επικοινωνήσουν με τις ψυχές των αγαπημένων τους προσώπων.

Αρχαία Κασσώπη

Η Κασσώπη, πρωτεύουσα της Κασσωπαίας, κτίστηκε πριν τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. (340 π.Χ), σε φυσικά οχυρή θέση, σε ένα οροπέδιο με υψόμετρο 550-650 μ., στις πλαγιές του Ζαλόγγου, με σκοπό να προστατεύσει από την εκμετάλλευση των Ηλείων αποίκων, την εύφορη πεδιάδα που απλωνόταν νοτιότερα. Η μεγάλη ακμή της πόλης σημειώνεται τον 3ο αι. π.Χ., όταν κτίζονται τα μεγάλα δημόσια κτήρια και ανοικοδομούνται πολλά σπίτια.

Η ίδρυση της πόλης ήταν το αποτέλεσμα ενός συνοικισμού των διάσπαρτων οικισμών της περιοχής. Κάποια πρώιμα ευρήματα υποδεικνύουν ότι πιθανόν στη θέση της πόλης να προϋπήρχε κάποιος μικρότερος οικισμός. Η Κασσώπη απέκτησε οικονομική δύναμη με το εμπόριο, την κτηνοτροφία και τα προϊόντα της εύφορης πεδιάδας του Αχέροντα. Η πόλη είχε δικό της νομισματοκοπείο. Το νόμισμά της απεικόνιζε τον Δία και αετό σε κεραυνό. Η πόλη διατηρούσε πολιτική αγορά, πρυτανεία, δύο θέατρα, ξενώνα, ναούς λατρείας της Αφροδίτης και του Δία Σωτήρα. Γύρω στο 220 π.Χ., η πόλη εντάχτηκε στην Αιτωλική Συμμαχία. Η ευημερία της διήρκεσε μέχρι το 168 π.Χ. Το 167 π.Χ. καταστράφηκε από τους Ρωμαίους με επικεφαλής τον Αιμίλιο Παύλο και εγκαταλείφτηκε οριστικά με την υποχρεωτική συνοίκηση των κατοίκων της στη Νικόπολη, στο τέλος του 1ου αι. π.Χ.

Βερενίκη

Το 290 π.Χ, στη θέση της σημερινής Πρέβεζας, χτίστηκε η αρχαία Βερενίκη από το Βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο (318-272 π.Χ.), προς τιμήν της πεθεράς του Βερενίκης, γυναίκας του βασιλιά Πτολεμαίου Α’ της Αιγύπτου.

Τεκμηριωμένες απόψεις για το πού βρισκόταν χωροταξικά η Αρχαία Βερενίκη, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν. Πιθανολογείται ότι βρισκόταν στους λόφους Μιχαλιτσίου Πρέβεζας επειδή έχουν βρεθεί τυχαία αρχαίοι τάφοι, θραύσματα κεράμων, λίθινες λαξευτές πλάκες αλλά και αρκετά ακέραια τεμάχια κεράμων. Στην δεκαετία του ‘70 βρέθηκε μαυσωλείο (τύμβος πολλαπλών τάφων) το οποίο ανασκάφτηκε από την ΙΒ’ Εφορεία Κλασικών Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων αλλά το σημαντικότερο εύρημα είναι ο «λέων του Μιχαλιτσίου» που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.

Η έκταση της Αρχαίας Βερενίκης υπολογίζεται κατ' ελάχιστον στα 2 x 2 χλμ. και ο πληθυσμός της τουλάχιστον 10.000 άτομα.

Καταστράφηκε το 158 π.Χ. από τον στρατηγό Αιμίλιο Παύλο, ο οποίος κατέστρεψε και άλλες 70 ηπειρωτικές πόλεις.

Η ναυμαχία του Ακτίου

Η σημαντικότερη ημερομηνία για τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ιδίως για τους Λατίνους ιστορικούς, είναι η 2α Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ., η ημέρα που έγινε η Ναυμαχία του Ακτίου η οποία έκρινε την τύχη της ανώτατης ηγεσίας του ρωμαϊκού Κράτους. Αντίπαλοι ήταν από τη μία πλευρά ο Γάιος Οκτάβιος, μετέπειτα Αυτοκράτωρ Αύγουστος, ή Οκταβιανός και από την άλλη ο Μάρκος Αντώνιος, γαμπρός του Οκταβιανού και η Βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα Ζ'. Ο Γάιος Οκτάβιος έπεισε τη Σύγκλητο να επιτεθεί στον Μάρκο Αντώνιο, με την κατηγορία ότι σύνηψε ερωτική σχέση και συμμαχία με την Κλεοπάτρα και ότι σκόπευε να παραδώσει στους Αιγύπτιους Ρωμαϊκή γη.

Υπολογίζεται ότι ο Γάιος Οκτάβιος έφτασε στην Πρέβεζα ένα μήνα νωρίτερα και οχύρωσε το αρχηγείο του σε λόφο ύψους περίπου 100 μέτρων, βόρεια της κοινότητας Σμυρτούλας. Πέραν του Αγρίππα, τον συνόδευαν οι στρατηγοί του Λούσιος Αρρούντιος, Μάρκος Λούριος και ο Μάρκος Οκτάβιος. Ο Μάρκος Οκτάβιος, ο Μάρκος Ουιψάνιος, o Λούσιος Αρρόντιος και ο Οκταβιανός παρατάχθηκαν στα ανοικτά του Ιονίου, παράλληλα προς τις αντίπαλες διατάξεις.

Νότια της θαλάσσιας περιοχής του Ακτίου παρατάχθηκε με τα πλοία του ο Μάρκος Λούριος, ενώ ο Τ. Στατίλιος, ήταν επικεφαλής του στρατοπέδου του Οκταβιανού στο λόφο της Σμυρτούλας.

Ο Μάρκος Αντώνιος με την Κλεοπάτρα έφτασαν καθυστερημένα στην περιοχή, και οχύρωσαν βιαστικά ένα στρατόπεδο στο Άκτιο, αλλά και ένα μικρότερο προχωρημένο φυλάκιο στη χερσόνησο της Πρέβεζας. Τα πλοία του Αντωνίου, αιγυπτιακής κατασκευής τα περισσότερα, ήταν μεγάλα και ισχυρά, αυτό όμως τα καθιστούσε και δυσκίνητα.

Ο Μάρκος Αντώνιος είχε επικεφαλής των ναυτικών του δυνάμεων τον Μάρκο Ινστήιο, τον Γάιο Σόσιο, και τον Κλαύδιο Καΐλιο, ενώ στην ξηρά τον Πούβλιο Κανίδιο Κράσσο. Πέραν αυτών υπήρχαν και Αιγύπτιοι στρατιωτικοί και ναυτικοί.

Ο Μάρκος Αντώνιος και η Κλεοπάτρα παρατάχθηκαν ανατολικά της παράταξης των πλοίων του Οκταβιανού. Ο Μάρκος Αντώνιος παρατάχθηκε βόρεια, ο Μάρκος Ινστήιος κεντρικά και ο Γάιος Σόσιος με τον Κλαύδιο Καΐλιο νότια. Κατά τη διάρκεια της Ναυμαχίας έγινε εκ μέρους του Αντωνίου κίνηση υπερκεράσεως με πλεύση σκαφών εντός του Αμβρακικού κόλπου προσθίως της χερσονήσου της Λασκάρας. Ο Πούβλιος Κανίδιος Κράσσος ήταν επικεφαλής του στρατοπέδου του Αντωνίου στο Άκτιο.

Η επιθυμία του Μάρκου Αντώνιου ήταν να γίνει μάχη επί ξηράς και όχι ναυμαχία. Υπήρξε όμως διαμάχη ανάμεσα στο επιτελείο του Μάρκου Αντώνιου και τους επιτελείς Αιγύπτιους στρατηγούς της Κλεοπάτρας σχετικά με το θέμα, και τελικά αποφασίσθηκε η αναμέτρηση στη θάλασσα.

Η ναυμαχία ξεκίνησε στις 12:00 το μεσημέρι της 2ας Σεπτεμβρίου 31 π.Χ.. Η σύγκρουση έγινε στο κέντρο της παράταξης, έξω από το Στενό της Πρέβεζας, απέναντι και λίγο βόρεια του αεροδρομίου του Ακτίου. Τα μικρά και ευέλικτα πλοία του Αγρίππα άρχισαν να εμβολίζουν το ένα μετά το άλλο τα δυσκίνητα πλοία του Μάρκου Αντώνιου.

Κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας τα εμβολιζόμενα πλοία παρεδίδονταν στην πυρά, πυρπολούμενα, ή αιχμαλωτίζονταν. Ενώ η ναυμαχία του Ακτίου εξελίσσονταν, το μεγαλύτερο τμήμα του επίγειου στρατού του Μάρκου Αντώνιου αυτομόλησε και παραδόθηκε στον Αγρίππα. Η Κλεοπάτρα, παρατηρώντας αμέτοχη τις εξελίξεις, πανικοβλήθηκε και αποχώρησε από το χώρο της ναυμαχίας, ξεφεύγοντας μέσα από ένα άνοιγμα των αντίπαλων πλοίων, αφήνοντας αβοήθητο και τραυματισμένο τον Αντώνιο. Επικράτησε πανικός και τελικά ο Μάρκος Αντώνιος διέφυγε με τα απομεινάρια του στόλου του, ακολουθώντας την Κλεοπάτρα.

Ο Οκταβιανός μετά την νίκη του κατέστη κυρίαρχος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Αρχαία Νικόπολη

Μετά τη νίκη του στην ναυμαχία του Ακτίου ο Οκτάβιος σε ανάμνηση της αφενός και αφετέρου για πολιτικά και στρατηγικά αίτια έκτισε την Νικόπολη στο νοτιότερο άκρο της Ηπείρου.

Για να συνοικιστεί συγκροτήθηκε βίαια από τον Αυτοκράτορα Οκτάβιο, όταν μεταφέρθηκαν βίαια κάτοικοι 20 παλιών πόλεων της Αιτωλοακαρνανίας και της Ηπείρου (Αρχαία Εφύρα, Αρχαία Καλυδών, Αμφιλοχικόν Άργος, Αμβρακία, Ανακτόριον, Κεκροπία, Αλυζία, Όρραον, Κασσώπη, Πανδοσία, Βουχέτιον), αλλά κι από την Κόρινθο και την Ιταλία.

Η Νικόπολη, λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας της περιοχής αλλά και της στρατηγικής θέσης που καταλάμβανε εξελίχθηκε σε συγκοινωνιακό και εμπορικό κόμβο που ένωνε Ανατολή και Δύση.

Ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Παλαιάς Ηπείρου και επισκοπική της έδρα γνωρίζοντας μεγάλη ακμή. Με λιμάνια στο Ιόνιο και στον Αμβρακικό κόλπο, έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην εποχή της και οι κάτοικοι απολάμβαναν ιδιαίτερα προνόμια, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά π.χ. φορολογική ατέλεια και ισοπολιτεία με τους Ρωμαίους πολίτες.

Είχε δικό της νομισματοκοπείο και τελούσε κάθε τέσσερα χρόνια τα Άκτια, που περιελάμβαναν αγώνες γυμνικούς, μουσικής και ιπποδρομίας.

Όλα αυτά την μετέτρεψαν σε πόλο έλξης στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Η οικονομική και πολιτική κρίση του 3ου μΧ αιώνα, οι σεισμοί και οι εισβολές των Γότθων έβλαψαν σοβαρά τη ζωή της πόλης. Το 395 λεηλατήθηκε από τον Αλάριχο και το 475 την κυρίευσαν οι Βάνδαλοι.

Με την κατάλυση του δυτικού τμήματος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, το 476 η τύχη της Νικόπολης ακολούθησε εκείνη του συνόλου της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Οι επιδρομές των Γότθων ανάγκασαν τον Ιουστινιανό, το 540, να ανανεώσει την οχύρωση πόλης (βυζαντινά τείχη τα οποία σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση).

Με την εισβολή των Γότθων του Τοτίλα (551 μΧ) άρχισε η παρακμή της και στα τέλη του 9ου ή αρχές του 10ου αιώνα έπαψε να ζει και έκτοτε σώζονται μόνο τα ερείπια της.

Στα σημαντικότερα μνημεία της Αρχαίας Νικόπολης από τα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια περιλαμβάνονται:

• Το Ωδείο το οποίο βρίσκεται στη δυτική πλευρά του παλαιοχριστιανικού τείχους. Αποτελείται από το κοίλο, την ορχήστρα και τη σκηνή. Τρεις ημικυκλικές στοές στηρίζουν το κοίλο, εξασφαλίζοντας την κλίση του. Κατασκευάστηκε τον 1ο αι. μ.Χ. και χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 2ο μισό του 3ου αι. μ.Χ.

• Οι Βόρειες Θέρμες ("Μπεντένια"). Δημόσιο ρωμαϊκό κτίριο, βόρεια των ρωμαϊκών τειχών. Αποτελείται από καμπύλους και ορθογώνιους χώρους που συνδέονται μεταξύ τους με πολλά ανοίγματα και φέρουν ημικυκλικές κόγχες και πεσσοστοιχίες.

• Το μνημείο του Αυγούστου. Ιδρύθηκε από τον Οκταβιανό-Αύγουστο, το 31 π.Χ., μετά τη ναυμαχία του Ακτίου και αφιερώθηκε στον Άρη, τον Ποσειδώνα και τον Άκτιο Απόλλωνα. Αποτελείται από ένα λιθόκτιστο πόδιο, σχήματος Π, στο οποίο είχαν προσαρτηθεί τα χάλκινα έμβολα των πλοίων του Αντωνίου. Τα υπόλοιπα λάφυρα της ναυμαχίας στεγάζονταν μαζί με τα γλυπτά σε μία στοά στο πλάτωμα πάνω από το πόδιο.

• Το Θέατρο, το οποίο βρίσκεται ΝΑ του μνημείου του Αυγούστου. Η σκηνή είναι υψηλή, πιθανόν διώροφη, με τρεις αψιδωτές εισόδους. Οι παραστάσεις δίνονταν στο "λογείο", ανάμεσα στη σκηνή και την ορχήστρα. Τρεις υπόγειοι διάδρομοι διευκόλυναν τη μετακίνηση των θεατών στο κοίλο, κάτω από το οποίο, υπήρχαν ισάριθμες στοές. 1ος αι. μ.Χ.

• Το Νυμφαίο, το οποίο βρίσκεται δυτικά των ρωμαϊκών τειχών της Νικόπολης. Αποτελείται από δύο κτίρια με απλή, αδιακόσμητη πρόσοψη και κόγχες στο εσωτερικό. Σε αυτό κατέληγε ο αγωγός που μετέφερε το νερό από τον Λούρο στη Νικόπολη. Είναι αμφίβολο αν τα κτίρια είναι σύγχρονα. Από αυτά, το βόρειο πρέπει να κατασκευάστηκε στις αρχές του 3ου αι. μ.Χ.

• Βασιλική Α' (Δουμετίου), τρίκλιτη αφιερωμένη στον Αγ. Δημήτριο και χρονολογείται στα 550 - 575 μΧ.

• Βασιλική Β' (Αλκίσωνος), πεντάκλιτη, χρονολογείται στα 450 - 516 μΧ.

• Βασιλική Γ', τρίκλιτη, τελευταίο τέταρτο του 6ου μΧ αιώνα.

• Βασιλική Δ' (Ασυρμάτου ή Ανάληψης), τρίκλιτη , χρονολογείται από τα τέλη του 5ου μέχρι το τρίτο τέταρτο του 6ου αιώνα μΧ.

• Βασιλική Ε' (Αγ. Μηνάς Μαργαρώνας), τρίκλιτη , μέσα 6ου αιώνα μΧ.

• Βασιλική ΣΤ', ισομεγέθης με τη βασιλική Α'.

• Βασιλόσπιτο (Επισκοπείο), ρωμαϊκό οικοδόμημα που φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε και στους χριστιανικούς χρόνους, ίσως ως επισκοπικό μέγαρο.

• Βυζαντινά τείχη, τα εσωτερικά τείχη της Νικόπολης χτίστηκαν πιθανώς μετά την κατάληψή της από τους Βανδάλους (474 / 5) και πριν από την ανέγερση των βασιλικών (6ος μΧ). Σύμφωνα με τον ιστορικό Προκόπιο επισκευάστηκαν επί Ιουστινιανού γύρω στα 540 μΧ.

• Έπαυλη παλαιοχριστιανική, του β' μισού του 5ου αιώνα μΧ.

 

Σύγχρονη εποχή

Πρέβεζα

Η Πρέβεζα ιδρύθηκε μετά την οριστική παρακμή της Νικόπολης, πιθανόν τον 11ο αιώνα όταν παραχωρήθηκε από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα στους Βενετούς ως «εμπορείο».

Στην πρώτη αυτή περίοδο και καθ’ όλο το Μεσαίωνα η Πρέβεζα ακολούθησε τις τύχες του Δεσποτάτου της Ηπείρου του οποίου υπήρξε τμήμα. Απειλήθηκε επανειλημμένα από Νορμανδούς, Βενετούς, Αλβανούς, Φράγκους και Τούρκους που τελικά την κατέλαβαν το 1449, οπότε ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ ο Β΄ κατασκεύασε στην Πρέβεζα Ναύσταθμο με νεώριο.

Ακολουθεί μια περίοδος τρεισήμισι αιώνων κατά τη διάρκεια της οποίας η Πρέβεζα γνώρισε την εναλλασσόμενη κυριαρχία της Βενετικής Δημοκρατίας και της Τουρκικής Αυτοκρατορίας, στα πλαίσια της οποίας έγινε ορμητήριο του πειρατή Μπαρμπαρόσα. Το 1500 την κατακτούν οι Βενετοί, ακολουθούν οι Τούρκοι το 1530 με μία Τουρκοβενετική συνθήκη και για ένα ολόκληρο αιώνα παραμένει υπό οθωμανική κυριαρχία. Το 1684 κυριεύεται για λίγο καιρό από τον επιδρομέα Μοραζίνη και καταστρέφεται. Το 1699 με τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς η Πρέβεζα υποχρεώθηκε να κατεδαφίσει τα φρούριά της. Είναι η πρώτη μεγάλη καταστροφή της. Το 1718 την κατακτούν ξανά οι Βενετοί και τότε πρωτοκατοικούν στην Πρέβεζα πολλοί Επτανήσιοι ναυτικοί και Ιταλοί ψαράδες. Από τους Βενετούς θα περάσει το 1797, τον καιρό του Ναπολέοντα, στη μακρόχρονη Γαλλική κατοχή που θα κλείσει με το «χαλασμό της Πρέβεζας» από τον Αλή Πασά το 1798. Είναι η δεύτερη μεγάλη καταστροφή στην ιστορία της πόλης. Αυτή είναι η τελευταία τουρκική κατοχή που κράτησε μέχρι την απελευθέρωση και κατά την οποία η Πρέβεζα γνώρισε περιόδους μεγάλης εξέλιξης και αύξησης του πληθυσμού της. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από έντονη οικοδομική δραστηριότητα από τον Αλή Πασά και το γιο του Βελή. Στις 21 Οκτωβρίου 1912 η πόλη παραδίνεται στον ελληνικό στρατό μετά από μια μάχη στη Νικόπολη.

Στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα είχαν απομείνει στην Πρέβεζα μόνο μερικές εκατοντάδες κάτοικοι. Σταδιακά ο πληθυσμός άρχισε να πυκνώνει φτάνοντας τους 3.000 κατοίκους. Από αυτούς, οι μισοί ήταν Τούρκοι και Αλβανοί και οι υπόλοιποι μισοί Έλληνες. Η εικόνα που παρουσίαζε η πόλη εκείνη την εποχή ήταν θλιβερή.

Στα μέσα του 19ου αιώνα η Πρέβεζα είχε 5.500 κατοίκους και το εμπόριό της υπήρξε ασήμαντο.

Ορόσημο στην ιστορική διαδρομή της Πρέβεζας αποτελεί η δεκαετία 1950-60, όπου η οικονομία της παρουσιάζει καθοδική πορεία, τη μεγαλύτερη της ιστορίας σε ειρηνική περίοδο.

Η δημογραφική της σύνθεση άλλαξε από την εισροή νέων κατοίκων από διάφορες περιοχές και έτσι επηρεάστηκαν οι πολιτισμικές της παραδόσεις.

Ο ιστορικός πυρήνας (Ιστορικό Κέντρο) της πόλης, διαμορφώθηκε το 19ο αιώνα και διασώζει τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά της περιόδου εκείνης (πυκνός οικιστικός ιστός με στενούς δρόμους-καλντερίμια, περιορισμένους κοινόχρηστους χώρους κ.λπ). Το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης είναι αποτέλεσμα διαδοχικών επεκτάσεων μετά το 1920.

Η Ναυμαχία της Πρέβεζας

Το έτος 1538 έγινε η "Ναυμαχία της Πρέβεζας" μεταξύ του Οθωμανικού στόλου και του ενωμένου στόλου της Χριστιανικής Συμμαχίας η οποία συστάθηκε από τον Πάπα Παύλο Γ΄. Νικητές ήταν οι Οθωμανοί και λόγω της νίκης τους στη ναυμαχία αυτή, η σημερινή Τουρκία θεωρεί εθνική γιορτή την ημέρα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας, και η πόλη Πρέβεζα (Preveze) είναι διάσημη στον Τουρκικό λαό, επειδή το γεγονός προβάλλεται ευρέως στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας. Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα θεωρείται εθνικός ήρωας, και το Μαυσωλείο του βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.

Η Μάχη της Νικοπόλεως

Στις 12 Οκτωβρίου 1798 στα ερείπια της Νικοπόλεως, έγινε η «Μάχη της Νικόπολης», στην οποία έλαβε μέρος η Γαλλική Φρουρά Πρέβεζας υπό τον στρατηγό La Salchette.

Μια σκληρή μάχη που διήρκεσε μία ολόκληρη μέρα, με τον Αλή Πασά να την κερδίζει.

Ο Χαλασμός της Πρέβεζας

Στις 13 Οκτωβρίου 1798, οι Τουρκαλβανοί του Αλή Πασά ήρθαν στην Πρέβεζα, η οποία είχε ήδη εγκαταλειφθεί από μεγάλο αριθμό του πληθυσμού της. Ο Αλή Πασάς παρέδωσε την πόλη στη σφαγή, τη λεηλασία και τις φλόγες, που διήρκεσε δύο ημέρες. Αφού λεηλάτησαν όλες τις ελληνικές συνοικίες, οι Οθωμανοί σκότωσαν άμαχους, βίασαν, έσφαξαν και στο τέλος έκαψαν τα σπίτια και τις εκκλησίες των Ελλήνων.

Το διήμερο αυτό αποκαλείται «Ο Χαλασμός της Πρέβεζας».

Η σφαγή της Σαλαώρας

Ο Αλή Πασάς, μαθαίνοντας ότι σώθηκαν αρκετοί Πρεβεζάνοι περνώντας με πλεούμενα στο Άκτιο, ξεγέλασε τον αρχιεπίσκοπο Άρτας Ιγνάτιο βάζοντάς τον διαμεσολαβητή ώστε να γυρίσουν πίσω ειρηνικά, δίνοντας μάλιστα την υπόσχεσή του ότι δεν κινδυνεύουν από τους Τουρκαλβανούς.

Πεπεισμένοι οι Πρεβεζάνοι ότι δεν κινδυνεύουν, οδηγήθηκαν με πλοία στη λιμνοθάλασσα της Σαλαώρας, όπου και θα παρέμειναν έως ότου πάψουν οι σφαγές και έπειτα θα μεταφέρονταν στην Πρέβεζα.

Εκεί στη Σαλαώρα, τους περίμενε ο Αλή Πασάς με την σωματοφυλακή του. Οι Τουρκαλβανοί τους περικύκλωσαν, όπου και τους αποκεφάλισαν όλους έναν – έναν. Υπολογίζεται ότι σφαγιάστηκαν περίπου 8.000 άνθρωποι.

Ζάλογγο

Μετά τη συνθήκη που είχε συνάψει ο Αλή Πασάς με τους Σουλιώτες στις 12 Δεκεμβρίου τους 1803, οι κάτοικοι του Σουλίου έπρεπε να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Έτσι φεύγοντας αυτοί χωρίσθηκαν σε δύο ομάδες. Η μια κατευθύνθηκε προς την Πάργα, ενώ η άλλη προς το Ζάλογγο. Τότε ο Αλή Πασάς αθετώντας το λόγο του και τη συνθήκη, διέταξε την καταδίωξη και την εξόντωση των Σουλιωτών. Από τις δύο ομάδες, η δεύτερη δεν κατόρθωσε να διαφύγει τον όλεθρο. Είχε φθάσει στο Ζάλογγο και για περισσότερη ασφάλεια ανέβηκε στη κορυφή.

Στις 16 Δεκεμβρίου φτάνοντας στους πρόποδες του Ζαλόγγου το πολυάριθμο ασκέρι του Αλή Πασά υπό τον Αλβανό διοικητή Μπεκήρ Τζιγαρώρο οι Σουλιώτες μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους οχυρώθηκαν μέσα στη Μονή απ΄ όπου και απέκρουσαν στις 16 και 17 του μήνα τις εφόδους του ασκεριού. Την επομένη όμως, στις 18 Δεκεμβρίου, ο μεν Κουτσονίκας και οι σύντροφοί του παραδόθηκαν, ενώ 53 γυναίκες με τα παιδιά τους και 13 άνδρες κατέφυγαν σε παρακείμενο βράχο, καλούμενος σήμερα "Στεφάνι". Αντίθετα άλλοι, περίπου 147, υπό τον Κίτσο Μπότσαρη κατάφεραν με έφοδο να διασωθούν. Οι Αλβανοί όταν έφθασαν στη Μονή και την κατέλαβαν αιχμαλώτισαν και όλους όσους βρίσκονταν εκεί. Τότε οι γυναίκες που είχαν καταφύγει στο βράχο προτίμησαν αντί της ατιμίας και της αιχμαλωσίας να ρίξουν τα τέκνα τους στον γκρεμό και στη συνέχεια να πέσουν σ΄ αυτόν, χορεύοντας, η μία μετά την άλλη.

Το όνομά του συνδέθηκε με την προεπαναστατική περίοδο του 1821 με τον θρυλούμενο Χορό του Ζαλόγγου.

 

Αξιοθέατα

Αρχαιολογικοί χώροι

  • Αρχαία Νικόπολις (Βασιλική Α’ Αλκίσωνος, Βασιλική Β’ Δομετίου, Θέατρο Οκταβιανού, Νυμφαίον, Ρωμαϊκό Ωδείον, Μνημείο Αυγούστου, Ρωμαϊκό Στάδιο Νικοπόλεως, Ρωμαϊκές Θέρμες)

  • Αρχαιολογικός χώρος Κασσώπης

  • Ρωμαϊκό Υδραγωγείο

  • Νεκρομαντείο

  • Παλαιολιθικό σπήλαιο Ασπροχάλικου

Μουσεία

  • Αρχαιολογικό Μουσείο Νικοπόλεως

  • Μουσείο Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας

  • Μουσείο Ναυτικής παράδοσης

Μνημεία

  • Ενετικό Πύργος - Ρολόι

  • Μνημείο Ζαλόγγου

  • Μνημείο πεσόντων πολέμου

  • Μνημείου αγνώστου ναύτη

  • Μνημείο Παργινόσκαλας

  • Άγαλμα Οδυσσέα Ανδρούτσου (Πλατεία Ανδρούτσου)

  • Άγαλμα Κώστα Καρυωτάκη

  • Μνημείο Κώστα Καρυωτάκη (Βαθύ)

  • Λουτρά

Φρούρια

  • Κάστρο Παντοκράτωρα

  • Κάστρο Αγίου Ανδρέα

  • Κάστρο Αγίου Γεωργίου

  • Φυλάκιο Λασκάρας

  • Κάστρο των Ρωγών

  • Κάστρο της Δέσπως

  • Κάστρο Πάργας

  • Κάστρο Ανθούσας

Ναοί-Μονές

  • Ναός Αγ. Χαραλάμπους

  • Ναός Αγ. Αθανασίου

  • Ναός Αγ. Τριάδας

  • Ναός Παναγίας

  • Ναός Κοζίλης

Χώροι φυσικού κάλλους

  • Αισθητικό δάσος Μονολιθίου

  • Αισθητικό δάσος Αγ. Βαρνάβα

  • Αισθητικό δάσος Λεκατσά

  • Εκβολές ποταμού Αχέροντα

  • Εκβολές ποταμού Λούρου

 

Για πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων επικοινωνήστε με την ΛΓ'ΕΚΠΑ:

Πρέβεζα | Χρήσιμα Τηλέφωνα | Αρχαιολογικοί Χώροι

4.jpg